เรื่อง & ภาพ ชาธร โชคภัทระ
ไม่ได้เห็นด้วยตานักเดินทางหลายคนจึงปฏิเสธที่จะเชื่อคำคนอื่น แต่สำหรับความยิ่งใหญ่ของมหาปราสาทหินแห่งอาณาจักรขอม เมืองเสียมเรียบ ประเทศกัมพูชา ที่มีความรุ่งเรืองอย่างที่สุด ในช่วงปีพ.ศ.802-1431 ทำให้ไม่เชื่อก็ต้องเชื่อ และยิ่งคนที่มีโอกาส เดินทางไปสัมผัสต่างก็พูดเป็นเสียงเดียวกันว่าเขมรมีมากกว่านครวัด จึงอยากชวนคุณไปสัมผัสอานุภาพความยิ่งใหญ่เหนือกาลเวลา
ปราสาทนครวัด นครวัด (Angkor Wat)
ยังคงยืนหยัดท้ากาลเวลามาจนถึงปัจจุบัน นอกจากความงามสมบูรณ์แบบมากกว่าปราสาทโบราณในยุคสมัย เดียวกันแล้ว ภายในอาณาบริเวณอันกว้างใหญ่ยังมีหลายสิ่งหลายอย่าง ที่ต้องใช้เวลาเดินค้นหา ไม่ว่าจะเป็นภาพสลักหินรูปนางอัปสรา ที่มีหน้าตา เครื่องทรง และท่วงท่าพิสดาร รวมถึงภาพสลักเสลาบอกเล่า เรื่องราวตามคติเทวราชาของพราหมณ์ ซึ่งรับอิทธิพลมาจากอินเดีย โดยเชื่อว่ากษัตริย์เป็นสมมติเทพ (God King) ต้องสร้างเทวสถานถวาย เพราะเมื่อร่างกายดับสูญวิญญาณจะได้ยังคงประทับอยู่ที่ปราสาทแห่งนั้น
ปราสาทนครธม ปราสาทนครธม หรือปราสาทบายน
กินอาณาเขตกว้างขวางถึง 9 ตร.กม. เคยมีฐานะ เป็นเมืองหลวงแห่งสุดท้ายที่เข้มแข็งที่สุดของ ขอมโบราณ นครธมเป็นปราสาทหลวงที่โดดเด่น ตั้งแต่ก้าวแรกที่เข้าไป โดยเฉพาะทางเข้าทิศใต้ ซึ่งมีสะพานที่ด้านหนึ่งเป็นแถวของยักษ์ และด้านตรงข้ามเป็นแถวของเทพเทวดา แบกพญานาคไว้ทั้งสองด้าน สะพานนี้ทอดเข้าสู่ ตัวเมืองด้านใน และยังคงความยิ่งใหญ่ด้วยรูป สลักหินพระพักตร์พระโพธิสัตว์อวโลกิเตศวร หันพระพักตร์ออกไปทั้ง 4 ทิศเรียกว่าบายน (The Bayon) ปรากฏอยู่บนปรางค์ทั้ง 54 องค์ เป็นนัยว่าเพื่อสอดส่องดูแลสุขทุกข์ของพสกนิกร ให้อยู่อาศัยกันอย่างร่มเย็นเป็นสุข ยามที่ได้ไปยืนนิ่ง เพื่อพินิจพิจารณาใบหน้าขนาดมหึมานี้ คุณจะรู้สึก ทึ่งว่าคนขอมยุคนั้นจำหลักหินแกร่งให้อ่อนช้อย ราวกับมีชีวิตได้อย่างไร
ปราสาทตาพรหม
หลายคนอาจจะรู้จัก ปราสาทตาพรหม (Ta Prohm) จากหนังฮอลลีวู้ดเรื่อง Tomb Raider และหลายคนอาจคุ้นตากับภาพต้นไม้ใหญ่ อายุนับร้อยปี ที่ทอดรากพอกพูนจนห่อหุ้มคลุมตัว ปราสาทเอาไว้ จนมองดูคล้ายเป็นส่วนหนึ่งของ กันและกัน แตกต่างจากปราสาทแห่งอื่นในกัมพูชา ที่รกเรื้อลึกลับน้อยกว่า และด้วยเหตุที่ว่าผู้ดูแล ปราสาทในยุคที่มีการค้นพบชื่อ “ตาพรม” ปราสาทแห่งนี้จึงถูกเรียกขานตามชื่อผู้ดูแล และตามจารึกที่ตาพรมเป็นปราสาทหินระดับ ราชวิหาร สร้างยุคปลายอาณาจักรขอม แม้จะ ถูกทิ้งร้างมานานกว่า 500 ปี แต่เมื่อฝรั่งเศส เข้ามาบูรณะในสมัยปกครองเขมร และอาจจะ ด้วยต้นไม้ใหญ่และรากไม้ที่ค้ำยัน ทำให้ปราสาท ยังคงสภาพดั้งเดิมสมบูรณ์แบบ ไม้ใหญ่ที่งอกงาม อยู่โดยรอบคือเสน่ห์ เรียกนักเดินทางจากที่ไหน ๆ ให้เดินทางมาหา
ปราสาทบันทายสรี บันทรายสรี (Banteay Srei)
ปราสาทหินทรายสีชมพู งดงามด้วยภาพแกะสลักอันชัดเจน คงสภาพสมบูรณ์ มากที่สุดแห่งหนึ่งในโลก แม้จะสร้างมานานกว่าพันปี ตัวปราสาทตั้งอยู่ทางทิศเหนือของกลุ่มปราสาท เมืองพระนครออกไปราว 25 กม. ห่างจากตัวเมือง เสียมเรียบไปทางตะวันออกเฉียงเหนือ 30 กม. ชาวเขมรเรียกว่า “อิศวรปุระ” หรือเมืองของพระอิศวร บันทายสรีเป็นปราสาทโบราณยุคก่อนนครวัดที่งดงาม มากที่สุด เริ่มตั้งแต่ผ่านประตูแรกเข้าไปยังปราสาท องค์แรก ที่ขนาบด้วยบรรณาลัยหรือห้องสมุดโบราณ หากสังเกตที่ซุ้มประตูหรือโคปุระ จะพบประติมากรรม ที่สลักเสลาลวดลายอ่อนช้อยบรรจง และยังคง มองเห็นได้อย่างคมชัด เช่น ภาพนางอัปสรที่งดงาม เสมือนมีชีวิต
สร้างขึ้นต้นศตวรรษที่ 12 สมัยพระเจ้าสุริยวรมันที่ 2 โดยมีฐานะเป็นเมืองหลวงและศาสนสถานประจำรัชกาล แรกเริ่มเป็นเทวสถานฮินดูสร้างถวายวิษณุเทพ ก่อนจะเปลี่ยนมาเป็นศาสนาพุทธ พระเจ้าสุริยวรมันที่ 2 ทรงใช้นครวัดเป็นสถานที่เก็บพระศพของพระองค์ ปราสาทจึงหันหน้าไปทางทิศตะวันตก จนเมื่อ อาณาจักรขอมล่มสลาย ปราสาทนครวัดก็ถูกทิ้งร้าง อยู่กลางป่า กลายเป็นนครสาบสูญอยู่นานถึง 600 ปี จนกระทั่ง “อองรี มูโอท์ (Henri Mouhot)” นักชีววิทยา และนักสำรวจชาวฝรั่งเศสเดินทางมาพบในปี พ.ศ.2403 นับเป็นการเปิดประตูสถานที่ยิ่งใหญ่ สู่สายตาชาวโลก
นครธม สร้างขึ้นพุทธศตวรรษที่ 18 ในสมัยพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 เป็นศิลปะ แบบบายน ศาสนาพุทธนิกายมหายาน ทำหน้าที่เป็นราชธานีแห่งใหม่คราวย้ายมา จากนครยโศธรปุระ ที่มีมาตั้งแต่ ศตวรรษที่ 15 พระองค์ประสงค์จะขยาย อาณาจักรขอมให้ยิ่งใหญ่ขึ้น โดยมี บายนเป็นปราสาทหลวงประจำรัชกาล ถือเป็นการปฏิวัติรูปแบบการก่อสร้าง ปราสาทที่มีรูปลักษณ์ต่างจากปราสาท ขอมเดิมโดยสิ้นเชิง
สร้างขึ้นสมัย พระเจ้าชัยวรมันที่ 7 เพื่ออุทิศถวายให้ พระนางชัยราชจุฑามณี พระราชมารดา จึงเป็นสถานที่ ประดิษฐานเทวรูป นางปรัชญาปารมิตา เทพีแห่งปัญญา ในปรางค์ประธาน กลางปราสาท แต่ปัจจุบันเทวรูป ดังกล่าวอยู่ใน พิพิธภัณฑ์ที่ฝรั่งเศส
Travel Guide
How to get there : จากเมืองไทยมีเที่ยวบินไปเมืองเสียมเรียบทุกวัน สายการบินบางกอกแอร์เวย์ส โทร. 1771 www.bangkokair.com ส่วนทางบกมีเส้นทางจากไทยเข้ากัมพูชาทางด่านปอยเปต และสามารถเดินทางต่อไปยังเมืองเสียมเรียบ ซึ่งห่างจาก ด่านปอยเปตประมาณ 150 กม. ใช้เวลาเดินทางประมาณ 2-3 ชม. แต่สภาพถนนยังไม่ค่อยดีนัก รถจึงวิ่งได้ช้า มีรถโดยสารให้บริการทั้งรถบัส รถตู้ และแท็กซี่
Open/Close Time : ปราสาทหินส่วนใหญ่เปิดให้เข้าชมทุกวัน ตั้งแต่ 05.00-18.00 น.
Entrance Fee : ค่าเข้าชมปราสาทคนละ 20 เหรียญสหรัฐฯ สามารถเข้าชมปราสาททุกแห่งได้ใน 1 วัน
ที่มา : นิตยสาร My World Vol.75 Jul 2013
.