เทศกาลยี่เป็ง 2566 สรุปประวัติและประเพณีปล่อยโคมลอยก่อนเริ่มงาน

หนึ่งในประเพณีที่จัดขึ้นยามค่ำคืนและสวยงามที่สุดยกให้ประเพณีลอยกระทง ซึ่งมีขึ้นในคืนวันเพ็ญที่พระจันทร์เต็มดวง เพื่อเป็นการขอขมาและขอบคุณต่อพระแม่คงคา โดยแต่ละภาคมีเอกลักษณ์แตกต่างตามวัฒนธรรมพื้นถิ่น ในส่วนของภาคเหนือ ใช้โคมลอย ยี่เป็ง ลอยขึ้นบนท้องฟ้า โดยโคมลอยภาคเหนือ เรียกอีกอย่างหนึ่งว่า “ประเพณียี่เป็ง”

โคมลอย มากมายลอยขึ้นฟ้าสวยงาม

ประเพณียี่เป็ง โคมลอย มีประวัติที่มาอย่างไร?

“ยี่เป็ง” เป็นประเพณีที่เก่าแก่ในสมัยอาณาจักรล้านนา ที่ประชาชนและพระมหากษัตริย์ต่างพากันนมัสการบูชาพระในอารามทั้งหลาย โดยคำว่า ยี่เป็ง เป็นภาษาล้านนา แยกได้สองคำคือคำว่า “ยี่” หมายถึงเดือนที่สอง หรือเดือนยี่ตามที่คนล้านนาใช้เรียกเดือนพฤศจิกายน ส่วนคำว่า “เป็ง” หมายถึง พระจันทร์ในคืนวันเพ็ญ คติความเชื่อเกี่ยวกับประเพณียี่เป็ง โคมลอย มีหลายอย่าง โดยเชื่อว่าเป็นการบูชาพระแม่คงคาที่ประทานน้ำมาให้เพื่อการเพาะปลูก เป็นการบูชารอยพระพุทธบาทริมฝั่งน้ำนัมมทานทีในคติทางพุทธศาสนา ซึ่งชาวบ้านมักเชื่อว่าเป็นการลอยเคราะห์ปล่อยเสนียดจัญไรต่างๆ

ทำความรู้จักประเพณี โคมลอย สุดยิ่งใหญ่ของดินแดนล้านนา

ประเพณียี่เป็ง เป็นประเพณีของชาวล้านนาในไทยจัดขึ้นอย่างยิ่งใหญ่ในทุกๆ ปีที่จังหวัดเชียงใหม่ เนื่องจากประเพณีโคมลอยเชียงใหม่ จัดขึ้นในวันเพ็ญเดือนสองของชาวล้านนา ซึ่งตรงกับเดือนสิบสองตามปฏิทินจันทรคติไทย และในเทศกาลยี่เป็งจะจัดขึ้น 3 วัน ได้แก่

• วันขึ้น 13 ค่ำหรือ วันดา เป็นวันเตรียมข้าวของสำหรับทำบุญที่วัดเชียงใหม่
• วันขึ้น 14 ค่ำ เป็นวันที่หลายครอบครัวพากันไปทำบุญ ถือศีล ฟังธรรมกันที่วัด และมีการทำกระทงใหญ่ไว้ที่ลานวัด และนำของกินมาใส่กระทงไว้ เพื่อเป็นการทำทานให้แก่คนยากจน
• วันขึ้น 15 ค่ำก็จะนำกระทงใหญ่นั้น และกระทงเล็กๆ ส่วนตัวไปลอยในแม่น้ำ

พระสงฆ์ ร่วมปล่อยลอยโคม เทศกาลยี่เป็ง

ประเพณีนี้มีความเชื่อว่า เป็นฤดูกาลที่ลูกหลานจะได้ทำบุญอุทิศส่วนกุศลแก่บรรพบุรุษ ด้วยการส่งเครื่องเซ่นสังเวยตามสายน้ำ มีการเก็บกวาดบ้านเรือนให้สะอาดเรียบร้อย ตกแต่งด้วยธงสี เปลี่ยนดอกไม้บูชาพระใหม่ ที่ประตูหน้าบ้านก็จะหาต้นกล้วย ต้นอ้อย หรือไม้อื่นๆ มาทำเป็นซุ้มประตูสวยงาม สำหรับวัดหรือสถานที่สำคัญก็จัดสถานที่ให้สวยงามเป็นพิเศษ พร้อมจุดเทียนโดยรอบเพื่อเป็นการบูชาพระพุทธเจ้า มีพิธีทำบุญทางศาสนา เริ่มตั้งแต่วันขึ้น 1 ค่ำ เดือนยี่ มีการถวายข้าวมธุปายาส และร่วมกันฟังเทศน์เพื่อความเป็นสิริมงคล

โคมลอย เชียงใหม่

โคมลอย เทศกาล ยี่เป็ง 2566

ปัจจุบันมีการจัดงานสืบสานเทศกาลยี่เป็งอย่างยิ่งใหญ่ สำหรับ “ยี่เป็งจังหวัดเชียงใหม่” หรือประเพณีเดือนยี่เป็งเชียงใหม่ ประจําปี 2566 จัดขึ้นภายใต้แนวคิด “ค่ำคืนแห่งสายนที วิถีแห่งวัฒนธรรม” โดยจะจัดขึ้นระหว่างวันที่ 26-28 พฤศจิกายน 2566 พร้อมกิจกรรมสำคัญ อาทิ 

• การประกวดขบวนแห่กระทงใหญ่ชิงถ้วยพระราชทานพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
• การแสดงประกอบริ้วขบวนแห่ การประดับตกแต่งเมืองให้สว่างไสวสวยงาม 
• การแสดงประกอบแสงสีเสียงและสื่อผสมด้วยเทคนิคพิเศษอย่างยิ่งใหญ่ 
• การแสดงพลุเฉลิมพระเกียรติ การประกวดเทพี-เทพบุตรยี่เป็งเชียงใหม่ 
• การประกวดหนูน้อยยี่เป็งเชียงใหม่
• การประกวดกระทงฝีมือใบตองดอกไม้สด การประกวดโคมยี่เป็งล้านนา (โคมแขวนใหญ่) 
• การปล่อยกระทงสายล้านนา การประกวดร้องเพลงลูกทุ่งพร้อมหางเครื่อง 
• การจัดซุ้มประตูป่า พิธีบวงสรวงศาลพระภูมิ-เจดีย์ขาว และขอขมาแม่น้ำปิง 
• ประเพณีตั้งธรรมหลวง การแสดง แสง สี เสียง และสื่อผสม การแสดงพลุเฉลิมพระเกียรติ 
• การประกวดขบวนแห่สะเปาล้านนา

ขอบคุณรูปภาพ : facebook.com/YiPengchiangmaifestival

สำหรับกิจกรรมที่ถือว่าเป็นไฮไลต์เด็ดของงานยี่เป็ง โคมลอยเชียงใหม่ คือการปล่อยโคมลอย นับร้อยนับพันขึ้นสู่ท้องฟ้า ตามความเชื่อว่าการปล่อยโคมลอยในคืนพระจันทร์เต็มดวงจะช่วยนำพาสิ่งอัปมงคลออกไปจากชีวิต เพื่อต้อนรับสิ่งมงคลที่จะเข้ามาในปีหน้าฟ้าใหม่ ทำให้เทศกาลยี่เป็งทุกคนจะได้เห็นภาพโคมลอยสวยงามตะการตาอยู่กลางท้องฟ้ายามค่ำคืน

นอกจากงานเทศกาลยี่เป็ง 2566 ในจังหวัดเชียงใหม่ พื้นที่ภาคเหนือใกล้เคียงยังมีการจัดงานยี่เป็งเพื่อสืบสานงานประเพณีล้านนาที่ทรงคุณค่า เช่น

• 26-28 พ.ย.2566 งานเปิดฤดูกาลท่องเที่ยวงานประเพณีลอยกระทงประจำปี 2566 ป๋าเวณียี่เป็ง เทศบาลนครเชียงราย ณ หลังวัดฝั่งหมิ่น สวนสาธารณะ ริมกก
• 27 พ.ย.2566 งานประเพณีลอยกระทง ประจำปี 2566 “โกมลอยเกี๋ยงเป็งตี้ฮิมโขง” ณ ท่าผาถ่าน อ.เชียงของ จ.เชียงราย
• 27-28 พ.ย.2566 งานประเพณีลอยกระทง ป๋าเวณียี่เป็ง เมืองเชียงแสน “สืบสานตำนานยี่เป็ง ลอยกระทง ๔ ชาติ ประทีบบ้านล้านดวง” ณ ถนนริมโขง หน้า ที่ว่าการอำเภอเชียงแสน อ.เชียงแสน จ.เชียงราย
• 26-27 พ.ย.2566 งานประเพณียี่เป็ง ลอยกระทงที่กว๊านพะเยาปี2566เทศบาลเมืองพะเยา ณ ลานอนุสาวรีย์พ่อขุนงำเมืองริมกว๊านพะเยา อ.เมือง จ.พะเยา
• 26-27 พ.ย.2566 งานเทศกาลลอยกระทงพะเยาปี 2566 “ต๋วยฮี๊ต ตามฮอย สืบสายนทีเทศบาลตำบลแม่ใจ” ณ หนองเล็งทราย อ.แม่ใจ จ.พะเยา
• 25-27 พ.ย.2566 งานประเพณียี่เป็งไหว้สา ม่อนพญานาคราช อาณาจักรภูกามยาว ณ วัดป่าพุทธชิน-วงศาราม (ม่อน-พญานาคราช) อ.ภูกามยาว จ.พะเยา
• 27-28 พ.ย.2566 งานประเพณีลอยกระทง “ฮ่องจ้างมหานที ป๋าเวณียี่เป็งดอกคำใต้” ณ ลาดเทศบาลเมืองดอกคำใต้ อ.ดอกคำใต้ จ.พะเยา

มาถึงตรงนี้ใครที่มีแพลนไปเที่ยวงานลอยกระทง ชมความงดงามยามราตรี หรือไปสัมผัสประเพณีเทศกาลยี่เป็งภาคเหนือ ก็อย่าลืมเช็กวันจัดงานพร้อมตระเตรียมการจองที่พัก และวางแผนการเดินทางให้เรียบร้อย เพื่อให้การเดินทางไปชมความสวยงามตระการตาของโคมลอยเป็นไปอย่างราบรื่น สำหรับการเดินทางไปเที่ยวโคมลอย ภาคเหนือ สามารถ จองตั๋วเครื่องบิน เช่ารถ จองที่พัก ในช่องทางเว็บไซต์ออนไลน์ แอปพลิเคชัน ท่องเที่ยว แนะนำให้ใช้จ่ายผ่านบัตรเครดิต KTC โปรโปรโมชั่น โค้ดส่วนลดมากมาย หรือจองกับ KTC World Travel Service ก็สะดวกไม่ยุ่งยากพร้อมโปรโมชั่นสุดคุ้ม สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติม โทร. 02 123 5050 ได้ทุกวันเวลา 08.00 - 22.00 น.

เที่ยวประหยัด คุ้มค่า นึกถึงบัตรเครดิต KTC